Kleptomania: co to jest i jak się go pozbyć?

Ostatnio nazwy wielu dolegliwości psychicznych są zawarte w naszym zwykłym słowniku i pozostają tam. Stało się tak w przypadku „kleptomanii” - patologicznego pragnienia kradzieży. Dzisiaj każdy złodziej recydywistów nazywa się kleptomanem, a fakt ten nie może dziwić, ponieważ prawdziwa kleptomania jest raczej rzadką chorobą psychiczną.

Czy kleptomania nie jest złym nawykiem i nie stanowi wyzwania dla społeczeństwa, nie jest dziwną zabawą, a mianowicie chorobą psychiczną, której nazwa pochodzi od starożytnych greckich słów κλ? πτειν - „ukraść”, „kradzież” i μαν? α - „atrakcja patologiczna”. Choroba naprawdę istnieje, jest wymieniona w ICD-10 pod kodem F63.2. Ten typ zaburzenia jest często nazywany manią kradzieży. Po raz pierwszy lekarze odgadli tę chorobę, a stało się to w 1816 roku. I aż do ubiegłego wieku, ich wersja była podstawowa: lekarze na całym świecie uznawali kleptomanię za bolesne pragnienie kradzieży czegoś jako przejaw histerii, demencji, uszkodzenia mózgu lub nieprawidłowości miesiączkowania u kobiet (a najwięksi naukowcy świata poważnie rozważali ten związek, a nawet go znaleźli to rozsądne!).

Współcześni lekarze postrzegają kleptomanię jako stan maniakalny, który występuje z pogwałceniem samokontroli. Oznacza to, że kleptoman nie może oprzeć się obsesyjnemu pragnieniu kradzieży. Istnieje również hipoteza naukowa, która całkowicie zaprzecza obecności takiej choroby.Ci, którzy zaprzeczają kleptomanii, zasadniczo twierdzą, że choroba została „wymyślona” przez ludzkość, aby usprawiedliwić zwykłą kradzież (pacjentów można uniknąć w więzieniu).

Oficjalna medycyna ma dziś inne zdanie. Kleptomania to zaburzenie napędu. Często towarzyszą mu inne dolegliwości psychiczne, na przykład zaburzenia lękowe, zaburzenia odżywiania, alkoholizm. Kleptomani są impulsywni, nie dążą do żadnych osobistych lub innych korzyści poprzez swoje działania (na korzyść tego jest fakt, że najczęściej kradną rzeczy, których nawet nie wiedzą, gdzie ich użyć, niepotrzebne im). Kradzież ma miejsce po to, by po prostu cieszyć się uwalnianiem adrenaliny (w końcu proces kradzieży jest ściśle związany z silnym uwalnianiem hormonów stresu).

Aby powiedzieć, ilu kleptomani żyją na planecie, nie ma ani jednej okazji. Rozpoznanie choroby jest bardzo trudne, pacjenci nie chodzą do lekarzy z obawy przed utratą statusu społecznego i reputacji. W Rosji psychiatrzy widzą pacjentów z taką diagnozą w pojedynczych przypadkach, w USA - częściej z powodu innej mentalności. Amerykańscy psychiatrzy z National Association twierdzą, że do 7% mieszkańców kraju to utajeni lub otwarci kleptomani. Ich kanadyjscy odpowiednicy uzupełnili dane obrazem przeciętnego portretu klasycznego kleptomaniaka: jest to kobieta w wieku od 30 do 40 lat. Uważa się, że kleptomania nie jest dziedziczna, ale nie zostało to jeszcze udowodnione.

W historii, jako najbardziej królewski kleptoman, francuski monarcha Heinrich z Nawarry pozostanie na zawsze. Najbogatszy człowiek swoich czasów nie mógł oprzeć się pokusie kradzieży drobiazgów. Zdając sobie sprawę, że nie działał po królewsku, Henry zawsze za każdym razem wysyłał posłańca z drobiazgiem do właścicieli. Henry próbował wyśmiewać się ze swoich podwładnych, wyjaśniając, że tak łatwo mógł okrążyć ich wokół palca.

Amerykański pisarz Neil Cassidy (jeden z założycieli pokolenia beatów) przez całe życie cierpiał na kleptomanię, ale był to „wąski profil”: pisarz ukradł tylko samochody. Od 14 do 20 lat był w stanie ukraść około 500 samochodów. Kleptomania nie była jedynym problemem pisarza, miał oznaki różnych zaburzeń psychicznych i próbował złagodzić swoje obsesyjne myśli narkotykami, substancjami psychoaktywnymi i nieokiełznanym stylem życia.

Kleptomaniac to hollywoodzka aktorka Lindsay Lohan, została nawet skazana za kradzież sklepową. Ale nawet po wypracowaniu godzin korekcyjnych określonych w wyroku Lindsay był wielokrotnie zauważany w drobnej i dużej kradzieży. Ta sama diagnoza została ustalona wraz z oniomanią (zakupoholizmem), uzależnieniem i depresją piosenkarki Britney Spears. Kradła tylko zapalniczki i peruki ze sklepów intymnych.

Winona Ryder, kolejna diva z Hollywood, została oficjalnie uznana przez lekarzy kleptomanów około 10 lat temu. Kradnie ubrania ze sklepów, za które została już ukarana przez policję. Ale wszystko na próżno. Winona później trafiła do kroniki kryminalnej.

Podobnie jak większość zaburzeń maniakalnych, kleptomania ma bardzo tajemnicze przyczyny. Naukowcy i psychiatrzy wciąż się o nich kłócą. Niemniej jednak bardzo dokładnie ustalono, że w zdecydowanej większości przypadków kleptomania idzie w parze z innymi zaburzeniami psychicznymi, to znaczy występuje w kombinacjach systemowych. Uważa się, że bolesne pragnienie kradzieży objawia się w wyniku istniejącej psychopatii lub schizofrenii. Kleptomania różni się od innych manii pewnymi charakterystycznymi cechami:

• kleptomaniacy częściej niż inni pacjenci cierpią na zaburzenia odżywiania, odżywianie;
• osoby z kliniczną kleptomanią mają wysoką skłonność do depresji;
• tacy pacjenci z reguły mają jedną lub więcej fobii (patologiczne irracjonalne obawy).

Zdaniem lekarzy dość często na występowanie kleptomanii wpływ mają złe nawyki, zwłaszcza alkoholizm i uzależnienie od narkotyków, a także uzależnienie od hazardu. Kleptomania może pozostać utajona przez długi czas. Debiut zwykle ma miejsce w sytuacjach, w których dana osoba doświadczyła długotrwałego stresu. Psychiatrzy postrzegają to jako rodzaj podświadomego pragnienia współczucia sobie, tak jak w dzieciństwie: nagradzania się za cierpienie i trudności.

Istnieje kilka hipotez, które mogą wyjaśnić przyczyny kleptomanii i innych stanów maniakalnych. W szczególności uważa się, że zaburzenia równowagi neuroprzekaźników (niewielka ilość wytwarzanej serotoniny, wysoki poziom dopaminy) mogą działać jako czynniki prowokujące. W tym samym czasie osoba ma biologiczną nieświadomą potrzebę zwiększenia dawek adrenaliny: popełnienie kradzieży wiąże się z niepokojem i ryzykiem, a to daje mu szansę na uzyskanie adrenaliny. Popełniwszy kradzież, człowiek doświadcza satysfakcji, euforii, ale potem zdaje sobie sprawę z tego, co doskonałe, i dręczy go wstyd. Stopniowo kradzież staje się połączeniem warunkowo-odruchowym, co pozwala cieszyć się, niedostępnym w żadnych innych sytuacjach.

Psychiatrzy emitują triadę objawów które są koniecznie obecne w prawdziwym kleptomaniaku:

• przymus - potrzeba popełnienia kradzieży, która kieruje się wcześniejszą obsesją na punkcie popełnienia kradzieży;
• czerpanie ogromnej przyjemności podczas popełnienia przestępstwa i po nim przez pewien czas;
• silne poczucie winy po czynu po pewnym czasie, które pogrąża osobę w stanie lęku i depresji.

A potem wszystko - cyklicznie. Depresja i poczucie winy powodują brak serotoniny, zwiększony poziom dopaminy, istnieje silna potrzeba zwiększenia poziomu adrenaliny, ale można to zrobić tylko w jeden sposób: idź i znów coś ukraść. Na tym etapie osoba, która niedawno podarowała sobie słowo, aby nigdy więcej tego nie robić, traci możliwość cieszenia się w jakikolwiek inny sposób: ani seks, ani smaczne jedzenie, ani inne radości życia nie dają mu odpowiedniej ilości adrenaliny. Istnieje obsesja na punkcie kradzieży. Osoba staje się niespokojna, niespokojna, nerwowa. Nie jest z niczego zadowolony, może już zacząć spożywać alkohol i narkotyki, ponieważ przynajmniej chwilowo początkowo daje to iluzję wyzwolenia z bolesnego pociągu.

Osiągając najwyższy punkt napięcia, osoba idzie i popełnia kradzież. Nigdy tego nie planuje, nie zastanawia się nad sposobami wycofania, kanałami sprzedaży skradzionych towarów - to go nie interesuje. Popełnia kradzież impulsywnie. I natychmiast ciężkie uciskające napięcie zastępuje ta sama wielka i radosna ulga. Nastrój się podnosi, osoba jest szczęśliwa, jest naprawdę dobry.

Gdy tylko poziom adrenaliny zacznie spadać (a dzieje się to zwykle w ciągu 1-2 dni), pojawia się poczucie winy, sen, apetyt jest zaburzony i wszystko zaczyna się od nowa. Pod wpływem impulsu, który popycha kleptomana do kradzieży, może on popełnić kradzież niemal wszędzie: w wielkim centrum handlowym lub w małym sklepie spożywczym, z rodziną, przyjaciółmi lub w miejscu pracy.Najbardziej niezwykłe przypadki kleptomanii opisane w literaturze medycznej obejmują fakt, który znalazł się w Księdze Rekordów Guinnessa: mężczyzna ukradł parowiec, podniósł się na molo i wyciął wierzchowce.

Warto zauważyć, że kleptomanowi można bezpiecznie powierzyć pracę związaną z odpowiedzialnością za dobra materialne (pieniądze, drogi sprzęt), ponieważ zwykle nie biorą niczego z obszaru odpowiedzialności, ale długopisy, kubki i inne drobiazgi regularnie znikają w pracy. Znany jest przypadek, gdy trener drużyny piłkarskiej, mając dostęp zarówno do pieniędzy klubu, jak i majątku materialnego, ukradł z biura lekarza sportowego tylko wirówkę do badań krwi. Zapytany przez policję, dlaczego go potrzebuje, trener kleptomanów nigdy nie był w stanie udzielić zrozumiałej odpowiedzi. Później psychiatrzy uznali go za szalonego.

Na etapie winy wielu kleptomanów może samodzielnie zwrócić skradzionych, w tajemnicy. Albo dadzą komuś skradziony przedmiot, albo go wyrzucą. Ważne jest, aby pozbyli się skradzionego za wszelką cenę, ponieważ jest to przypomnienie społecznie niedopuszczalnego czynu, który popełnili.

Okresy między cyklami są stopniowo zmniejszane, a epizody kradzieży stają się częstsze. Z utrzymującym się zaburzeniem, które istnieje od kilku lat, osoba zaczyna mieć komplikacje: niepokój związany z możliwym szybkim upadkiem jego reputacji wzrasta. Przez większość czasu jest w złym humorze, przygnębiony. Wyznacza granice i stara się odizolować od społeczeństwa.

Prawdopodobieństwo picia lub uzależnienia wzrasta, często pojawiają się impulsy i myśli samobójcze. Ale konsekwencje psychologiczne to nie jedyne czego może oczekiwać kleptoman. Uzyskanie rejestru karnego nie wyklucza trudności finansowych spowodowanych koniecznością wypłaty odszkodowania na mocy orzeczenia sądu.

Aby zdiagnozować chorobę, skorzystaj z listy objawów opisanej w „Podręczniku diagnostycznym i statystycznym zaburzeń psychicznych”. To znaczy że osoba musi wykazywać pewne objawy.

• Niemożność przezwyciężenia bolesnego uzależnienia przez kilka epizodów.
• Brak korzyści dla naruszającego oraz skradzione przez niego przedmioty nie powinny być dla niego korzystne ani wartościowe.
• Kradzież jest zabawna i nie ma nic wspólnego z zemstą, halucynacjami lub majaczeniem. A także u osoby nie powinien wykazywać manii społecznej, organicznego uszkodzenia mózgu i choroby afektywnej dwubiegunowej (kradzież do kleptomanii nie jest powiązana).

Diagnozę przeprowadzają specjaliści psychiatrzy, a diagnozę przeprowadza specjalna komisja. Zadaniem ekspertów tej komisji jest nie tylko ocena objawów i symptomów, ale także identyfikacja możliwych symulacji (czasem złodziejowi recydywisty łatwiej jest udać się do szpitala na leczenie niż do więzienia na długi czas, dlatego przestępcy często próbują się udawać kleptomaniaków). Istnieje cały system testów, które pozwalają ustalić prawdziwe motywy, przyczyny kradzieży.

Gołym okiem i bez podstaw znajomości dewiacyjnych zachowań dość trudno jest odróżnić zwykłego złodzieja od kleptomana. Najważniejsze jest różnica - motyw. Kleptomaniac jest chorym, dla którego nie ma korzyści z kradzieży. Złodziej świadomie popełnia przestępstwo, z własnej woli lub pod wpływem pewnych okoliczności życiowych, może skorzystać z kradzieży. Różnice są w rzeczywistości większe.

• Planowanie szczegółów kradzieży. Kleptomaniac, oprócz braku korzyści, nigdy nie zastanawia się z góry, gdzie, kiedy i jak należy dokonać kradzieży. Jest posłuszny impulsowi, który „widział - lubił - wziął”. Złodziej zastanawia się nad szczegółami, studiuje plan sklepu, zna czas jego pracy, lokalizację kamer monitorujących. Wcześniej obserwuje, czego potrzebuje, i zastanawia się, jak popełnić przestępstwo i znieść skradzione towary.
• Los skradzionych. Kleptomaniak próbuje wyrzucić lub oddać skradziony towar, złodziej próbuje go sprzedać lub wymienić na coś cennego (ponownie wracamy do kwestii korzyści materialnych).
• Zachowanie podczas zatrzymania przez policję. Kleptomani są zawstydzeni swoją chorobą, a wielu z nich ma się lepiej w więzieniu niż to, że wszyscy wokół wiedzą, że mają chorobę psychiczną. Złodziej będzie tu szukał zysku: dobrowolnie ogłosi się kleptomanem, mając nadzieję na uniknięcie kary więzienia, i ostrożnie zasymuluje chorobę.

W praktyce rosyjskiej trudno jest rozpoznać nawet prawdziwego pacjenta kleptomaniaka. Chodzi o to, że pakowanie spinaczy biurowych ma swoją wartość i przekonanie sędziów, że dla osoby o wysokich dochodach ten pakiet spinaczy nie przynosi żadnych korzyści - zadanie jest prawie nierealne. W Stanach Zjednoczonych i sądach europejskich podejście jest inne: opierają się na marketingu. Była sprzedaż, co oznacza, że ​​dana osoba jest złodziejem, nie było sprzedaży (nawet jeśli jeszcze jej nie udało się sprzedać), co oznacza, że ​​jesteś kleptomanem.

Trudno skomponować społeczny portret złodzieja: złodzieje są inni. Ale dla kleptomanów, według psychiatrów, pewne wspólne cechy są charakterystyczne:

• zazwyczaj są to dość zamożni ludzie, którzy na pewno mogą sobie pozwolić na zakup tego, co ukradli, nie uszkadzając portfela;
• głównie choroba jest charakterystyczna dla kobiet;
• kleptomani szczerze wstydzą się tego, co zrobili;
• w życiu codziennym kleptomani są zwykle obywatelami przestrzegającymi prawa.

Tak więc mężczyzna siedzący przed tobą z tatuażami, bez pewnego rodzaju działalności i dwóch skazań kryminalnych za nim, twierdzący, że specjalnie wybrał ten sklep, chwycił rękawiczki, zostawił samochód przy wejściu i wziął kilka złotych przedmiotów z powodu kleptomanii - to symulator. Przerażony i zawstydzony mężczyzna, który został przyłapany na drobnym i niedorzecznym kradzieży w sklepie (wziął wykałaczki, stojak na szklankę), twierdząc, że potknął się i jest gotowy na karę, może okazać się kleptomanem. Ale on sam nigdy nie będzie chciał przyznać, że ma patologiczny zły nawyk, chorobę - lepiej iść do więzienia.

Przed zaplanowaniem leczenia musisz zwabić kleptomana do psychiatry. To nie jest łatwe zadanie. Nieśmiałość i szczere wyrzuty sumienia, które stają się znane kleptomanowi, uniemożliwiają mu uczciwe wyznanie specjaliście swojej atrakcyjności, przekazanie uczuć i emocji. Ale niezależne próby naprawy sytuacji, zmiany zwykle nie przynoszą efektu, za każdym razem kończąc się nowym atakiem i nową kradzieżą.

Dlatego zwykle choroba ujawnia się w ramach badania zaleconego przez sąd, gdy pacjent został już złapany w serii kradzieży. Dość rzadko krewni kleptomani zwracają się do lekarzy, którzy kosztem niewiarygodnych wysiłków przekonują pacjentów do wizyty u specjalisty. Takie przypadki są rzadkie.

Kleptomanię u dorosłych, podobnie jak wiele innych zaburzeń przyciągania, traktuje się kompleksowo: terapia farmakologiczna łączy się z programami korekcji psychoterapeutycznej. Spośród leków zwykle preferowane są leki przeciwdepresyjne. Pomagają zwiększyć zawartość serotoniny w organizmie, dzięki czemu nieodwracalne zapotrzebowanie na przypływ adrenaliny zaczyna się zmniejszać.

Za najskuteczniejszą metodę uważa się psychoterapię. Można wybrać program długoterminowy lub krótkoterminowy - zależy to od rodzaju i ciężkości zaburzenia. Zadaniem lekarza jest identyfikacja negatywnych doświadczeń, które mogą stać się fundamentalne dla kleptomanii. Następnie rozpoczyna się zmiana nastawienia na właściwe, terapia behawioralna umożliwia tworzenie nowych reakcji na stare traumatyczne sytuacje. Sesje grupowe z terapeutą okazały się całkiem dobre.

Prognozy dotyczące kleptomanii niestety nie są najkorzystniejsze. To zaburzenie (podobnie jak inne upośledzenie przyciągania) jest bardzo trudne do skorygowania. Jeśli dana osoba nie ma motywacji, aby pozbyć się uzależnienia, walczyć, wówczas wynik nie zostanie osiągnięty ani przez psychoterapię, ani za pomocą narkotyków - pragnienie kradzieży powróci.

U dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym kleptomania może wystąpić w dowolnym momencie i będzie miała swoje specyficzne przyczyny i objawy. Najczęściej systematyczna drobna kradzież dzieci jest wyraźnym sygnałem, że pojawił się problem nie do pokonania w stanie emocjonalnym i psychicznym dziecka. To przez kradzież stara się zwrócić na nią uwagę opinii publicznej. Istnieją problemy, które mogą powodować chęć kradzieży.

• Rywalizacja o uwagę rodziców (brat lub siostra urodziła się w rodzinie, dziecko zaczęło otrzymywać mniej uwagi od mamy i taty).
• Problemy komunikacyjne. Występują problemy z komunikacją w zespole rówieśników. Popełniając kradzież, dziecko pokazuje swoim rówieśnikom, że jest odważny, silny, mądry i dlatego może być nie tylko pełnoprawnym członkiem firmy, ale także jej liderem.
• Ciekawość Dziecko popełnia impulsywną, spontaniczną kradzież tylko dlatego, że temat wydawał mu się bardzo interesujący, przyciągnął jego uwagę.