Co oznacza wyrażenie „hiszpański wstyd” i skąd ono pochodzi?

Hiszpański wstyd to uczucie, które człowiek odczuwa, gdy wstydzi się niewłaściwego postępowania popełnianego przez otaczających go ludzi. Z pewnością każdy z nas doświadczył podobnych uczuć w naszym życiu, nawet nie wiedząc dokładnie, jak nazywają się emocje, które powstają w takich przypadkach. Dlaczego pojawia się to uczucie, a także skąd wzięła się tak niezwykła nazwa - zajmiemy się tymi i innymi zagadnieniami w naszym artykule.

Hiszpański wstyd syndrom empatycznego poczucia niezręczności, który pojawia się w wyniku działań innych ludzi. W tradycyjnym poczuciu wstydu głównymi przedmiotami doświadczenia są własne działania i emocje. Zespół hiszpański objawia się w tych przypadkach, gdy inni ludzie zachowują się głupio lub nieuczciwie. Oznacza to, że główna różnica polega na tym, że powstaje z powodu działań, których zawstydzona osoba nie wykonała.

Aby zrozumieć, co oznacza pojęcie „hiszpańskiego wstydu”, wystarczy przypomnieć sobie własne uczucia, które powstały, gdy ktoś w twojej obecności popełnił niestosowny lub lekkomyślny czyn. Może się wydawać, że to błąd osoby postronnej, dlatego to od niego zależy, a nie od ciebie, wstydzić się, jednak zdarza się, że trudno jest patrzeć na zdarzenie, a uczucie wewnętrznego dyskomfortu i niezręczności osiągają skrajne granice.

Sprowokuj wygląd hiszpańskiego wstydu może nie tylko zachowanie krewnych lub przyjaciół, ale także absurdy popełniane przez zupełnie nieznajomych, na przykład prowadzący program telewizyjny lub nawet postać z filmu, która znajduje się w nieprzyzwoitej sytuacji. Możesz uzyskać takie uczucia w dowolnym miejscu - na ulicy podczas spaceru, wizyty, nauki, podróży, wakacji.

Rozumiemy to, co oznacza termin „hiszpański wstyd”. Następnie rozwodzimy się cechy jego manifestacji. W psychologii przejaw hiszpańskiego wstydu tłumaczy się tym, że dana osoba może to zrobić skojarzyć się z nieznajomym, który popełnił niestosowne przewinienie lub poczuł z nią jakiś związek (więzi rodzinne, zwykła przyjaźń, a także przynależność do tego samego zespołu) lub po prostu ma jakiekolwiek podobieństwa, które mogą powodować przejaw empatii.

Wiadomo, że reakcja na zachowania dewiacyjne u różnych ludzi objawia się inaczej. Na przykład, gdy absolutnie obca osoba zaczyna zachowywać się niegrzecznie, wulgarnie lub głupio, w niektórych przypadkach powoduje zabawę i śmiech. Ale jeśli podobne zachowanie zostanie zaobserwowane w zachowaniu krewnego lub bliskiego przyjaciela - może to spowodować stan skrajnej niezręczności.

Oto kilka przykładów manifestacji hiszpański wstyd.

1. Podczas wakacji lub uczty jeden z twoich bliskich przyjaciół wypił za dużo alkoholu. W rezultacie zaczyna zachowywać się bezczelnie, nieprzyzwoicie się wyrażać, zbyt często żartowano. Obserwując jego zachowanie, zaczynasz odczuwać niezręczność, chociaż nie masz nic wspólnego z działaniami tego pijaka i absolutnie nie jesteś za niego odpowiedzialny.
2. Często poczucie hiszpańskiego wstydu można zaobserwować, obserwując stosunek jednego z małżonków do starszych rodziców ich połowy mieszkających z nimi pod jednym dachem.
3. W transporcie publicznym zdarzają się sytuacje, gdy trzeba się rumienić za młodych ludzi niegrzecznych wobec emerytów lub osób niepełnosprawnych, które proszą o miejsce w zatłoczonym autobusie. Chociaż mówienie o tym jest nawet krępujące - dziewczyna lub facet powinni ustąpić miejsca takim pasażerom bez przypomnień.

Pochodzenie frazy „hiszpański wstyd” nie jest pewne. Niektórzy tak mówią nazwa tego uczucia pochodzi od angielskiego idiomu „hiszpański wstyd”, opartego na słynnej jednostce frazeologicznej „la verguenza ajena”, co dosłownie tłumaczy się z hiszpańskiego jako „wstyd innego”. To prawda, że ​​Hiszpanów nie można nazwać najbardziej moralnym narodem na świecie, dlatego zaskakujące jest, że takie wyrażenie pojawiło się właśnie w tym stanie. Ale jest na to wytłumaczenie - naukowcy uważają, że ten idiom powstał wśród fanów hiszpańskich programów telewizyjnych, których bohaterowie czasami utrudniają wytłumaczenie absurdalnych czynów.

Istnieje inna, bardziej powszechna teoria podteksty religijne. Jeśli będziesz go przestrzegać, okaże się, że sama Hiszpania nie ma nic wspólnego z terminem „hiszpański wstyd”. Zakłada się, że koncepcja pochodzi od słowa „ispa”, co oznacza po hebrajsku „osika”. Według legendy na tym drzewie powiesił się apostoł Judasz, a później wykonano także krzyż z osiki, na której Jezus Chrystus został ukrzyżowany po jego zdradzie.

Roślina była oczywiście całkowicie niewinna, ponieważ wykorzystywano ją do popełniania strasznych czynów. Osika została jednak przeklęta przez ludzi za okrucieństwa innych ludzi. Dlatego poczucie wstydu za działania nieznajomych zyskało znaczenie „osiki”, która okazała się zgodna z „hiszpańskim”.

Według naukowców niemal wszyscy odczuwają hiszpańską hańbę na różnych etapach życia. Osoba oczywiście przyłapuje się na myśli, że są to absolutnie niepotrzebne i niepotrzebne emocje, ale nie mogą się ich pozbyć.

Psychologowie łatwo wyjaśniają pojawienie się takiego zjawiska z kilku powodów. Wymieniamy je.

1. Duża liczba ograniczeń i surowych zakazów moralnych w okresie dziecięcym. Faktem jest, że ludzka psychika jest zawsze zaprogramowana, aby zrozumieć, jakich działań nie można wykonać. A jeśli jakaś osoba i tak je popełni, nie powinieneś w nich uczestniczyć lub staraj się trzymać jak najdalej od takiej osoby.
2. Perfekcjonizm (pragnienie bycia lepszym, aby uniknąć błędnych wzorów). W rzeczywistości uczucie niezręczności to potężny emocjonalny sposób zapamiętywania, który zabezpiecza osobę przed powtarzaniem absurdalnych błędów. Hiszpański wstyd pomaga zdobyć doświadczenie na błędach innych, a nie na własną rękę.
3. Empatia Jest to doświadczenie związane z chęcią pomagania innym takim jak siebie. Poczucie niezręczności z powodu błędów osoby z zewnątrz powoduje chęć pomocy mu w poprawie sytuacji.
4. Strach przed nieporozumieniem. W dawnych czasach za każdy błąd można było okrutnie zapłacić i stać się wyrzutkiem w społeczeństwie. Właśnie dlatego ludzki mózg ma tendencję do ciągłego doskonalenia wzorców prawidłowego zachowania. Czuje się więc niezręcznie z powodu błędów innych.
5. Identyfikacja siebie z samym sobą. To wyjaśnienie jest jednym z najprostszych i najbardziej logicznych. Czując się częścią zespołu, równie martwimy się o wszystkich, których uważamy za „własnych”.

Ponieważ hiszpański wstyd jest uważany za normalny stan, może objawiać się w takim lub większym stopniu u większości ludzi. Jednak siła tego dyskomfortu zależy od predyspozycji do empatii i jest indywidualna dla każdej osoby. Osoba zdolna do empatii i współczucia będzie w większym stopniu odczuwać niezręczność w stosunku do zachowania innych.

Skłonność człowieka do postrzegania wszystkiego blisko serca ma znaczący wpływ na poziom dyskomfortu. Obojętni na wszystko i wszyscy, dbając tylko o siebie, będą doświadczać błędów obcych mniej niż inni. Najprawdopodobniej wcale go nie dotkną.

Badania od niemieckich naukowców to udowodniły osoba doświadczająca uczuć i poczucia hiszpańskiego wstydu, tym samym próbując ostrzec innych przed wstydem, nawet jeśli są mu zupełnie obcy. Ale ten, który ze względu na cechy psychologiczne nie jest predysponowany do takiego uczucia, obserwując absurdalną sytuację, jedynie drwi, doświadczając wewnętrznej satysfakcji.

W ramach eksperymentu pokazano ludziom filmy komediowe, w których główni bohaterowie wpadli w kłopoty. Niektórzy widzowie śmiali się gwałtownie, uważając to wydarzenie za zabawne, inni zaczęli sympatyzować z doświadczeniami bohaterów i odwracali wzrok od ekranu w momencie, gdy pojawiła się tam nieprzyjemna sytuacja.

Udowodniono, że umiejętność empatii i bliskiego przyjmowania błędów innych ludzi przejawia się dość silnie zarówno na poziomie emocjonalnym, jak i fizycznym. Osoba może być bardzo trudna do powstrzymania swojej reakcji, stara się szybko zerwać kontakt wzrokowy z obiektem upokorzenia. Na przykład podczas niezręcznej sceny podczas oglądania filmu widz zaczyna odwracać wzrok.

A jeśli na ulicy wydarzy się coś nieprzyjemnego, wówczas osoba, która doświadcza hiszpańskiego wstydu, próbuje szybko przejść obok lub nawet interweniować, jeśli sytuacja tego wymaga. Ta reakcja jest wyjaśniona skłonność ludzi do podświadomego „przymierzania” wszystkiego, co się przydarzyło - dlatego ktoś wstydzi się przewinienia, które popełniają inni.Czasami pamięta, że ​​sam zrobił coś podobnego, co powoduje silną reakcję emocjonalną.

Hiszpański wstyd często odczuwają ludzie, którzy uważają, że wybrali niewłaściwego małżonka. Idealistyczni perfekcjoniści, a także pedanci, wyczuleni na każdy poślizg swojej połowy przed innymi, często wpychają się w tę niebezpieczną pułapkę.

Hiszpański wstyd nie jest oczywiście najbardziej komfortowy. W wielu przypadkach ludzie chcieliby to przezwyciężyć, pozbyć się tego. Zwłaszcza od niego są zbyt otwarci i łatwo ranni. Psychologowie oferują szereg skutecznych zaleceń, które pomogą wielokrotnie zmniejszać dyskomfort.

1. Pracuj, aby zwiększyć osobistą samoocenę. Im więcej poczujesz pewności siebie, tym mniej emocji i bezsensownych emocji związanych z działaniami innych ludzi, będziesz mógł dotknąć rdzenia. Spróbuj poświęcić trochę czasu na czytanie książek i naukę technik mających na celu postrzeganie siebie.
2. Zminimalizuj efekt czynnika prowokującego. Kiedy osoba, która sprawia, że ​​czujesz się niezręcznie, staje się zbyt silnym drażniącym, najlepiej całkowicie usunąć go ze swojego życia. Często oznacza to ostateczny rozpad jakiegokolwiek związku.
3. Rozpoznaj bezsensowność i niepotrzebność takich doświadczeń. Przy jakimkolwiek przejawie emocji empatycznych zadaj sobie proste pytanie, którego znaczenie brzmi, czy akt osoby z zewnątrz ma jakikolwiek wpływ na twoje dalsze życie. Odpowiedź prawdopodobnie będzie przecząca.